Ansiklopedi
Belirli bir konu hakkında konunun uzmanları tarafından kısa bilimsel yazıların derlendiği ansiklopediler halen en güncel ve en kapsamlı bilgi kaynakları arasında yer alır. Bir konu hakkında genel bilgi sahibi olmak, kavramların tanımlarını bulmak, önemli olayları ve tarihleri araştırmak, önemli şahsiyetler hakkında biyografik bilgiler edinmek için sıklıkla kullanılırlar. Eski Yunancadan gelen orijinal ismi de genel bilgi anlamına gelir. Eski zamanlarda aristokrasinin eğitim öğretim kaynağı olan ansiklopediler zaman içerisinde günümüzdeki halini alır. Günümüzde pek çok konu için farklı çeşitlerde ansiklopediler bulabilmek mümkündür. Nitekim her yaş grubuna ve her konuya hitap edecek farklı ansiklopediler raflardaki yerini korur. Genel kültür anlamında kullanıcılara büyük katkıları olurken; öğrencilerin ödevlerinde ve projelerinde çoğu zaman çevrim içi kaynaklardan çok daha kapsamlı bilgi sunarlar. Bu sayede herhangi bir konu araştırılırken başka konularla ilgili de bilgi edinmek, konu hakkındaki merakı perçinlemek, çoğu zaman da konuyla alakalı görselleri bulabilmek mümkündür. Genellikle set halinde satılan ansiklopediler, bilimsel bilgiye ulaşma konusunda revaçta olma özelliğini nesillerdir devam ettirir.
Ansiklopedi Çeşitleri
Ansiklopediler farklı kullanım alanlarına göre kategorilere ayrılır. Bazı konularda o iş için özel olarak hazırlanmış ansiklopedilerin kullanılması gerekebilir. Bu noktadan hareketle ansiklopedi çeşitleri konularına göre özel ansiklopediler ve genel ansiklopediler olarak ikiye ayrılır. İsimlerinden de anlaşılacağı üzere özel ansiklopediler bir konuyla ilgili detaylı bilgi sunmayı amaçlarken; genel konulu ansiklopediler herhangi bir konu sınırlaması olmaksızın tarihsel, bilimsel, sosyal ve gündelik yaşamdan genel konular hakkında bilgi sağlar. Bu anlamda özel ansiklopedilerde belirlenen konu dışında bir konu bulmak pek mümkün değildir. Genel ansiklopedilerin kendi içinde pek çok türü bulunur. Bu türler genel ansiklopedinin de kapsamını belirleyecek şekilde ayrışır. Birçok cilde sahip genel ansiklopediler olabileceği gibi çocukların kullanımı için hazırlanmış ansiklopediler bulabilmek de mümkündür. Ancak genellikle genel ansiklopedilerin herkesin anlayabileceği sade ve anlaşılır bir dille hazırlandığı ifade edilebilir. Özel ansiklopediler de mesleki, bilimsel, sanatsal olarak farklı konulara yöneliktir. Konunun uzmanının konuyla alakalı bir ön bilgisi olmasını gerektirecek terimleri, anlatım tarzını ve teknik bilgiyi bulundurur. Örneğin; doğa bilimleri hakkında geliştirilen bilimsel ansiklopediler ve sosyal bilimler alanında uzmanlaşmış kişiler tarafından daha çok tercih edilen ansiklopediler birbirinden ayrı içeriklere sahip olabilir. Tıp ansiklopedisi, sanat ansiklopedisi, ekonomi ansiklopedisi gibi farklı uzmanlık alanlarına yönelik çeşitler bulunur. Ansiklopediler aynı zamanda içeriklerine göre de farklı çeşitlere ayrılabilir. Örnek vermek gerekirse; ansiklopedik bilgilerle birlikte dilin bütün kelime hazinesini de içeren eserlere ansiklopedik sözlük denir. Ansiklopediler içeriklerinin hazırlanma yöntemine göre de farklı kategorilere ayrılır. Bu türler; telif ansiklopediler, adapte ansiklopediler ve tercüme ansiklopedilerdir. Telif ansiklopediler, tüm içeriğin telif yazılardan oluştuğu ansiklopedi çeşididir. Adapte ansiklopediler, bazı kısımları yabancı kaynaklardan çevrilmiş olmakla birlikte, bazı kısımlarının Türkçeye ve Türkiye’deki yaşantıya uyarlanarak çevrildiği ansiklopedi türleri arasındadır. Tercüme ansiklopediler ise yabancı kaynaklardan doğrudan çevrilerek yayın hayatına kazandırılmış ansiklopedileri ifade eder. Yaş gruplarına göre de okul müfredatı gözetilerek hazırlanmış ansiklopediler bulunur. İlkokul öğrencileri için, orta öğretim öğrencileri için, üniversite ve sonrasında akademik kullanım için hazırlanmış ansiklopediler vardır.
Ansiklopedi Satın Alırken Hangi Özelliklere Dikkat Edilmeli?
Ansiklopedi satın alırken bazı özelliklere dikkat etmekte yarar vardır. Öncelikle alınacak ansiklopedinin kullanım alanının belirlenmesi gerekir. Kullanım alanı belirlenerek alınan ansiklopedi kullanıcılar için maksimum verim vaat eder. Bu sayede ne alınacak ansiklopedi seti kapsamını aşmış ve evinizde fazla yer kaplamış olmaz ne de istediğiniz kapsamlı bilgiye ulaşmakta zorluk çekersiniz. Eski ansiklopediler güncel olmayan dil kurallarına ve teknik bilgiye göre hazırlanmış olabilir. Ancak tedavülden kalkmış pek çok detayın öğrenilmesi açısından da faydalı olabilir. Ancak ansiklopediden beklentiniz günceli yakalamak ise daha yeni ansiklopedi modellerine yönelmek akıllıca olabilir. Satın alacağınız ansiklopedinin, ansiklopediyi kullanacak yaş grubuna uygun olması da dikkat etmeniz gereken bir diğer unsur olabilir. Küçük yaş gruplarının kullanımı için çocuklar için hazırlanmış ansiklopediler öğrenme tutkusunu ve merakını tetiklemek açısından genel ansiklopedilere göre daha uygun bir kaynak olabilir. Bunlara ek olarak çok ciltli bir ansiklopedi seti satın alınacak olması durumunda saklama koşullarının göz önünde bulundurulması da yerinde olacaktır.
Ansiklopedi Fiyatları
Ansiklopediler farklı kullanım alanlarına göre ayrılır. Kullanım alanlarına göre ayrılan bu ansiklopedilerin her biri farklı fiyatlardan satışa sunulur. Ansiklopedi fiyatlarının belirlenmesinde dikkate alınan bazı özellikler vardır. Bu özelliklerden biri genel ansiklopedi ya da özel ansiklopedi olmasına göre değişkenlik gösterir. Hazırlanması emek isteyen ve zor bir uzmanlık alanında özelleşmiş bir ansiklopedinin standart bir genel ansiklopediye göre daha yüksek fiyatlarda satışa sunulması beklenir bir durumdur. Yine aynı şekilde cilt sayısına yani kapsamına göre ansiklopedi fiyatları da farklılık gösterir. Kapsamı genişletilmiş ansiklopediler diğerlerine göre daha yüksek bir fiyat aralığında olabilir. Ansiklopedi kitaplarında özel görsel kullanımının ve baskı kalitesinin ön planda tutulduğu zaman, yüksek fiyatlardan kullanıcıların beğenisine sunulabilir. Yabancı kaynaklar farklı maliye çizgisine sahip olacağından daha yüksek meblağlarda olabilir. Kullanıcılar dilerlerse cimri.com aracılığıyla gerekli fiyat analizlerini yapabilir, ansiklopedinin teknik özelliklerini ve ürün yorumlarını da okuyarak istedikleri ürünü seçebilirler.
